Sosyal devlet olmanın gerektirdiği durumların başında devletin bireylere destek vermesi gelir. Doğal olarak bütün hukuki düzenlemeler de bu düzeyde gerçekleştirilir. Ülkemizin sosyal bir devlet olması, her vatandaşın yasalar çerçevesinde korunması manasına gelir. Bu kısımda devlet, vatandaşa birçok farklı konuda destek sağlamaya devam ediyor. Çalışıp evine bakan bireylerin vefat etmesi durumunda geride kalan yetimler ve dullar, geçim yapma konusunda zorluklar yaşayabiliyor. Bu nedenle de çalışan bireyin vefat etmesi gibi üzücü durumlarda çocuklara ve eşe maaş verilmeye başlanıyor. Bahsi geçen bu maaş, yetim ve dul aylığı olarak da bilinir.
Yetim ve Dul Aylığı Nedir? Kimler Alabilir?
Aile üyelerinden herhangi birinin vefatı gerçekleşirse, geride kalan çocukların ve eşin mağdur edilmemesi adına devlet tarafından bu bireylere maaş verilmektedir. Eşini, anne ya da babasını kaybedenlere verilen bu maaş, yetim ve dul aylığı şeklinde bilinir. Sigortalı halde çalışan kişinin vefat etmesi halinde dul eşe verilen maaş dul aylığıdır. Çocuklara bağlanan maaş da yetim aylığıdır.
Yetim ve dul aylığı alabilmek adına bazı şartları sağlamak lazımdır. Bu koşulların ilk sırasında yaşamını kaybeden bireyin sigortalı çalışan olması zorunluluğu vardır. Aynı zamanda da emekli olması gerekmektedir. Bu şart sağlandığı takdirde dul maaşı sadece hayatını kaybetmiş olan sigortalının resmi eşine ödenir. Dul eş yeni bir evlilik gerçekleştirirse bu maaş anında kesilecek demektir.
Yetim maaşı da sigortalı çalışanın yaşamını kaybetmesi durumunda aynı soyada sahip olan evlatlarına bağlanır. Kız çocuklar yetim maaşını evlenene veyahut sigortalı olarak çalışmaya başlayana değin alma hakkına sahiptir. Erkek evlatlar ise okumazlarsa 18, orta öğretime devam ederlerse 20 ve üniversite okurlarsa da 25 yaşlarına dek bu maaşı alabilirler. Yetim ve dul maaşı ödenme oranları ise şöyle oluyor:
- Çalışmayan dul eş için %75,
- Çalışan dul eş için %50,
- 1 yetim olması durumunda eşe %60, çocuğa da %30,
- 2 yetim olması durumunda eşe %50, çocuklara ise %25’er maaş ödenmektedir.
Dul ve yetim maaşları düzenli şekilde arttırılır. 2022 senesi için en düşük maaş 627 TL olurken en yükseği 15.055 TL’dir.
