İranlı yasa koyucuların ezici bir çoğunluğu, Viyana'daki dünya güçleriyle yapılan bir anlaşmanın yakın görünmesi nedeniyle ülkenin 2015 nükleer anlaşmasına geri dönüş için katı koşullar tanımlamaya hazırlanıyor.
Pazar günü okunan bildiride, 290 üyeli parlamentodaki 250 yasama organı - 2020'den bu yana muhafazakarların ve sertlik yanlılarının kontrolünde - Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi'yi Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nı (JCPOA) geri getirmedeki koşullarına bağlı kalmaya çağırdı.
"Zalim ve terörist" Amerikan hükümetinin - ve onun "zayıf ve aşağılayıcı" takipçileri Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık'ın son birkaç yıldır herhangi bir anlaşmaya bağlı olmadıklarını gösterdiğini, bu yüzden İran'ın deneyimden ders çıkarması ve net kırmızı çizgiler belirlemesi gerektiğini söylediler.
Yasa koyucular, washington'un 2018'de tek taraflı olarak geri çekilen ve cezalandırıcı yaptırımlar uygulayan eski Başkan Donald Trump döneminde yaptığı gibi, ABD ve sözde E3 tarafından nükleer anlaşmadan bir daha vazgeçmeyeceklerine dair garanti almak olarak tanımladılar.
Nükleer anlaşmada tanımlanan ve anlaşmayı ihlal etmesi halinde Birleşmiş Milletler'in İran'a uyguladığı yaptırımları otomatik olarak geri alan bir maddeye atıfta bulunarak, "ABD rejimi ve JCPOA'nın taraf diğer ülkeleri geri dönüş mekanizmasını kullanmayacaklarına dair söz vermelidir." dediler.
Parlamenterler ayrıca, İran Yaptırımlar Yasası (ISA), Amerika'nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) ve dolar işlemlerine yönelik U Dönüşü yaptırımları kapsamındakilere ek olarak nükleer, terörizm, füze ve insan hakları tanımlamaları olarak tanımladıkları "sahte bahaneler" kapsamında uygulanan tüm yaptırımların kaldırılması gerektiğini ileri sürdüler.
Yasa koyucular, taleplerinin etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak için, belirtilmeyen bir "doğrulama" süreci çağrısında bulundular, bundan sonra İran nükleer ilerlemelerini JCPOA'nın şartlarına tekrar tam olarak uyum sağlamak için ölçeklendirmek için harekete geçecekti.
ABD'nin çıkışından sonra bir yıl bekledikten sonra İran, 2019'da nükleer yeteneklerini kademeli olarak artırmaya başladı. Süreç, aynı parlamentonun ılımlı eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yönetimini daha fazla önlem almaya zorlayan bir yasayı geçirdiği Aralık 2020'den bu yana önemli ölçüde hızlandı.
Yasa, İran'ın Natanz'daki ana nükleer tesislerine düzenlenen iki büyük saldırı ve üst düzey bir nükleer bilimci olan Mohsen Fakhrizadeh'in öldürülmesinden sonra yeterli desteği topladı. İran bu saldırıların faili olarak İsrail'i suçladı.
Nükleer programını sürdürmek kesinlikle barışçıl olsa da, İran şu anda gelişmiş santrifüjler kullanarak yüzde 60'a kadar uranyum zenginleştiriyor. Bu, nükleer anlaşmanın İran'ın birinci nesil makineler kullanarak zenginleştirmesini yüzde 3,67 ile sınırladığı bir durum.
Son olarak, Pazar günü yasa koyucular Cumhurbaşkanı Raisi'ye, yasalarına dayanarak, yönetiminin ancak parlamentonun ABD'nin bankacılık ve petrol yaptırımlarının kaldırılmasını onaylaması halinde ülkenin nükleer ilerlemelerini ölçeklendirmek için harekete geçebileceğini hatırlattılar.
