İskoçya'nın batısında, Loch Awe'nin kristal berraklığındaki sularının üzerinde, uzak bir jeolojik karışıklığın yükselen kalıntısı olan Ben Cruachan var. Çam etekli dağ, taraklı granit, kundaklanmış kayalar ve kayşat yüzlerinden oluşan bir at nalının en yüksek noktasıdır ve anakara Argyll'i oluşturan labirent benzeri göllerin ve tepelerin muhteşem bir panoramasını sunan güçlü bir rezervuar olan Cruachan Barajı'nın beşiğine yardımcı olur.
Yokuş aşağı akan suları ve sıçrayan Atlantik somonu ile bu manzara, çam sansarı ve altın kartal, osprey ve azgın kızıl geyiklere ev sahipliği yapıyor. Çoğu zaman, Cruachan - İskoç Galcesi'nde "konik tepe" ve Argyll'in en yüksek dağı - aynı zamanda floresan su geçirmezlik veya sivrisinek kovucu giyen dağ yürüyüşçüleri ve geniş sırıtışlar taşıyan dağ bisikletçileri için de fon oluşturur.
Ancak çoğu ziyaretçi buraya görünmeyen şeyler için gelir.
Ben Cruachan için içi boş bir dağ - taş ocağından çıkarılan bir kaya kabuğu - ve barajın yükselen payandasının 325 m altında, Avrupa'nın en anıtsal mühendislik projelerinden biri gizleniyor.
Masif granitten yapılmış devasa duvarların ardında , 440 megawatt veya yaklaşık 100.000 eve güç sağlamaya yetecek kapasitede makine salonları, iletim hatları ve türbinlerden oluşan bir yeraltı dünyası olan Cruachan Elektrik Santrali var. 1960'ların başında dağın içini çıkarmak için 4.000 kişilik bir iş gücü gerekti ve 1965'te dünyada türünün ilk hidroelektrik santralinin yaratılmasına yardımcı oldular. Cruachan'ın havadan çekilmiş bir görüntüsü, bu yeraltı zaferine dair hiçbir ipucu göstermiyor.
Cruachan Elektrik Santralini ilk kez 35 yıl önce yedi yaşında ziyaret ettim ve sanki devasa bir Hollywood prodüksiyon setine girmiş gibi huşu içinde durduğumu hatırlıyorum. Dağa doğru uzanan 1,5 km uzunluğundaki bir yoldan aşağı, turlar artık ziyaretçileri bu mühendislik tapınağının tam kalbine götürüyor - zifiri karanlık bir giriş yolundan geçerek ve kendi kendini destekleyen devasa mağaralardaki kontrol odalarına giden karanlık köşeleri ve unutulmaz tünelleri geçerek . Yine oraya gidiyordum, ama gerçekte bugün Cruachan'ın hikayesi yol kenarında, elektrik santralinin gözle görülebilen ender bölümlerinden birinde başlıyor.
Yeraltındaki son yolculuğuma başladığım Cruachan Ziyaretçi Merkezi'nin yöneticisi Sarah Cameron, "Daha önce hiç böyle bir şey olmamıştı" dedi . "Ve günümüzde, baraja giden biyolojik çeşitlilik olağanüstü - kelebekler, yırtıcı kuşlar, geyikler. Bu, doğanın bu büyüklükte bir projeyle birlikte nasıl gelişebileceğini gösteriyor. Elektrik santralinin görsel bir etkisi yok. Ve burada olduğunu kimse bilmiyor. "
Elektrik santralinin görsel bir etkisi yoktur. Ve kimse burada olduğunu bilmiyor
Merkez, bir alabalık çiftliğine bakan modern bir binada, Loch Awe'nin çıkışında, yol kenarında yer almaktadır. İçeride müze, Cruachan'ın karmaşık bir bilim, teknoloji ve mühendislik karışımı olma hikayesini, tarihi hayata geçiren ve dünyanın en büyük düşük karbonlu enerji kaynağının (hidroelektrik güç) nasıl üretildiğini açıklayan ekranlarla gösteriyor.
Dört tersinir türbin kullanarak, pompalanan depolama hidroelektrik santrali, elektrik talebinin düşük olduğu zamanlarda dağ rezervuarını doldurmak için göl suyunu bin yıllık katmanlar boyunca yukarı doğru hareket ettirir. Bu prosedür, güç istasyonunu, gerektiğinde kullanılmak üzere depolanan su ile devasa bir pil olarak yeniden şekillendirir. Talep arttığında, stoklanan su serbest bırakılır ve yüksek hızda güç oluşturmak için yeraltı rotorlarından akıtılır. Şebeke ihtiyaç duyduğunda, elektrik 28 saniye gibi kısa bir sürede tetiklenebilir. Karşılaştırıldığında, geleneksel bir kömür santralinin hayata geçmesi saatler alabilir. Ve rezervuarın 10 milyon metreküp depolama kapasitesi var - tüm Büyük Britanya'nın evsel su ihtiyacını karşılamaya yetecek kadar.
